Szkolenie z integrowanej produkcji roślin – kto musi je ukończyć i na czym dokładnie polega?

W dobie rosnącej presji na rolnictwo zrównoważone i ekologiczne, coraz większą wagę przykłada się do standardów związanych z ochroną środowiska oraz bezpieczną produkcją żywności. Jednym z kluczowych narzędzi regulujących te kwestie w Polsce i Unii Europejskiej jest szkolenie z integrowanej produkcji roślin. Choć dla wielu rolników może się ono wydawać kolejnym formalnym obowiązkiem, w rzeczywistości stanowi fundament świadomej i nowoczesnej uprawy.

Czym jest szkolenie z integrowanej produkcji roślin i dlaczego jest obowiązkowe?

Szkolenie z integrowanej produkcji roślin to specjalistyczna forma edukacji skierowana głównie do rolników i producentów rolnych, której celem jest wdrażanie i promowanie zasad tzw. integrowanej ochrony roślin i uprawy. Program szkolenia został opracowany na podstawie wytycznych Głównego Inspektoratu Ochrony Roślin i Nasiennictwa oraz aktów prawnych Unii Europejskiej. Szkolenie to obejmuje m.in. zasady stosowania środków ochrony roślin w sposób minimalizujący ich wpływ na środowisko, integrowanie biologicznych, agrotechnicznych i chemicznych metod ochrony roślin, a także zasady prowadzenia dokumentacji.

To nie jest jedynie forma dobrowolnego dokształcania – szkolenie z integrowanej produkcji roślin jest w Polsce obowiązkowe dla wszystkich, którzy chcą przystąpić do systemu integrowanej produkcji i otrzymać stosowny certyfikat potwierdzający zgodność produkcji z normami. Taki certyfikat z kolei jest niezbędny, jeśli producent planuje sprzedaż płodów rolnych jako produktów pochodzących z upraw integrowanych. Oznacza to, że nieukończenie szkolenia może uniemożliwić legalną działalność w tym zakresie.

Co więcej, uczestnictwo w szkoleniu jest również warunkiem koniecznym do spełnienia określonych wymogów związanych z dopłatami bezpośrednimi lub innymi formami wsparcia finansowego oferowanego w ramach wspólnej polityki rolnej. W skrócie – to szkolenie jest przepustką do profesjonalizacji produkcji i do pełnego uczestnictwa w systemie wspierającym odpowiedzialne rolnictwo.

Kto musi ukończyć szkolenie z integrowanej produkcji roślin?

Obowiązek ukończenia szkolenia z integrowanej produkcji roślin dotyczy wyraźnie określonej grupy osób prowadzących działalność rolniczą. Zgodnie z przepisami, są to:

• producenci rolni ubiegający się o certyfikat integrowanej produkcji,

• rolnicy chcący uzyskać dofinansowanie lub inne formy wsparcia na podstawie systemów jakości,

• osoby stosujące środki ochrony roślin w ramach produkcji towarowej w sposób profesjonalny,

• właściciele gospodarstw rolnych prowadzących uprawy wymagające potwierdzenia zgodności z normami integrowanej produkcji.

Warto zaznaczyć, że obowiązek ten nie ogranicza się wyłącznie do dużych gospodarstw towarowych. Również mniejsi producenci, którzy planują sprzedaż bezpośrednią bądź współpracę z podmiotami skupującymi płody rolne certyfikowane jako integrowane, muszą dysponować stosownym zaświadczeniem ukończenia kursu. Jest to wymóg, który reguluje dostęp do rynku i jednocześnie buduje zaufanie konsumentów do jakości produktów rolnych.

Szkolenie z integrowanej produkcji roślin musi być odnawiane co pięć lat, co podkreśla jego wagę i dynamiczny charakter zmian w zakresie przepisów oraz metod stosowanych w rolnictwie. Aktualna wiedza z tego zakresu jest nie tylko wymogiem prawnym, ale też praktycznym narzędziem zapewniającym konkurencyjność na rynku.

Jak przebiega szkolenie z integrowanej produkcji roślin – etapy i forma realizacji

Szkolenie z integrowanej produkcji roślin zostało zaprojektowane jako kompleksowy cykl edukacyjny, który umożliwia uczestnikom zdobycie wiedzy teoretycznej i praktycznej niezbędnej do prowadzenia upraw zgodnych z rygorystycznymi standardami. Kurs ten organizowany jest przez upoważnione jednostki szkoleniowe – najczęściej instytuty badawcze, ośrodki doradztwa rolniczego lub specjalistyczne firmy posiadające akredytację Głównego Inspektoratu Ochrony Roślin i Nasiennictwa.

Szkolenie ma najczęściej charakter stacjonarny, choć w ostatnich latach, ze względu na potrzeby rolników i rozwój technologii, dopuszcza się również formułę hybrydową bądź zdalną. Czas trwania kursu uzależniony jest od jego zakresu i rodzaju – szkolenia podstawowe trwają zazwyczaj 2–3 dni, natomiast kursy uzupełniające, przeznaczone dla osób odnawiających kwalifikacje, są nieco krótsze.

Program kursu obejmuje:

• aktualne przepisy prawa krajowego i unijnego w zakresie integrowanej produkcji roślin,

• metody monitorowania zagrożeń agrofagami oraz ich zwalczania w sposób minimalizujący negatywny wpływ na środowisko,

• techniki uprawy i nawożenia zgodne z zasadami rolnictwa zrównoważonego,

• zasady prowadzenia dokumentacji upraw integrowanych oraz audytów kontrolnych,

• odpowiedzialne i bezpieczne stosowanie środków ochrony roślin.

Zajęcia prowadzone są przez specjalistów z dziedziny ochrony roślin, agronomii, chemii rolnej oraz prawa rolnego. Po zakończeniu szkolenia uczestnik przystępuje do egzaminu potwierdzającego przyswojenie materiału. Jego pozytywne zaliczenie skutkuje wydaniem imiennego zaświadczenia, które stanowi formalny dowód spełnienia wymogu ustawowego.

Dzięki przejrzystej strukturze i praktycznemu charakterowi kursu, szkolenie z integrowanej produkcji roślin pozwala nie tylko sprostać wymogom formalnym, ale też realnie poprawić jakość i efektywność prowadzonej działalności rolniczej.

Wymagania i dokumentacja po ukończeniu szkolenia z integrowanej produkcji roślin

Po pomyślnym ukończeniu szkolenia z integrowanej produkcji roślin, uczestnik otrzymuje oficjalne zaświadczenie. Dokument ten jest nie tylko dowodem ukończenia kursu, ale także elementem koniecznym do rozpoczęcia procesu certyfikacji upraw. Wymagania formalne związane z dalszym funkcjonowaniem w systemie integrowanej produkcji nie kończą się jednak na jednym zaświadczeniu.

Producent rolny musi przygotować się do spełnienia szeregu obowiązków dokumentacyjnych, w tym:

• prowadzenia dziennika zabiegów agrotechnicznych, w którym odnotowuje się wszelkie działania związane z nawożeniem, ochroną roślin, siewem i zbiorem,

• dokumentowania źródeł materiału siewnego i środków produkcji (np. nawozów, środków ochrony roślin),

• posiadania aktualnych analiz gleby i dostosowywania nawożenia do wyników tych analiz,

• przechowywania kart charakterystyki środków chemicznych i prowadzenia rejestru ich stosowania,

• przygotowania upraw do audytów przeprowadzanych przez jednostki certyfikujące.

Wszystkie te elementy są kontrolowane w ramach audytu certyfikacyjnego oraz ewentualnych kontroli inspekcji ochrony roślin. Brak zgodności dokumentacji z wymaganiami może skutkować cofnięciem certyfikatu lub odmową jego przyznania. Co istotne, dokumenty muszą być przechowywane przez określony czas – najczęściej przez 3 do 5 lat – co umożliwia przeprowadzenie retrospektywnej weryfikacji zgodności działań rolnika z zasadami systemu.

Zatem szkolenie z integrowanej produkcji roślin to dopiero pierwszy krok w kierunku profesjonalnego i odpowiedzialnego prowadzenia upraw. Rzetelne prowadzenie dokumentacji oraz przestrzeganie procedur stanowi realne potwierdzenie jakości produkcji, wpływa na decyzje zakupowe odbiorców i buduje wizerunek producenta jako partnera godnego zaufania.

Więcej na ten temat: https://integrowana.eu